De voormalige Tweede Christelijke Lagere Technische School ‘Patrimonium’ van architect Ben Ingwersen (1967) maakte deel uit van de grootschalige uitbreidingen van de westelijke tuinsteden van Amsterdam tussen 1950 en 1970. Het gebouw is opgebouwd uit functioneel onderscheidende volumes: een drie verdiepingen hoog volume voor klassikaal onderwijs, een entreezone met aula en kantine, een laag volume met een patio voor praktijkonderwijs, en twee volumes voor gymlokalen. Daarnaast waren licht, lucht en ruimte de kenmerkende architectonische uitgangspunten.
Op dit moment staat de stad Amsterdam weer voor een grote huisvestingsvraag, waarbij niet ‘uitbreiding’, maar ‘inbreiding’ de logische strategie is. In de plannen van de gemeente zou de LTS gesloopt worden om plaats te maken voor woningbouw. In afwachting van de planontwikkeling werd het gebouw echter tijdelijk gebruikt door een breed scala aan gebruikers en functies: een creatieve broedplaats genaamd LTS, een ambachtslab met werkplaatsen (timmerwerkplaats, keramiek, kunst, mode) en een opleidingscentrum gericht op houtbewerking. Het gebouw kreeg landelijke en zelfs internationale bekendheid door het restaurant en met name de club ‘De School’.
Het huidige gebruik heeft de kracht, schoonheid en tijdloze kwaliteit van het gebouw bewezen. In reactie op de sloopplannen heeft HOH Architecten, als gebruiker van het pand, een alternatief stedenbouwkundig model voorgesteld. Dit model combineert laagbouw en hoogbouw, waarbij het LTS-gebouw behouden blijft. De bestaande gymlokalen zouden vervangen worden door een woontoren, wat het gebouw zou verdichten. Dit alternatieve plan, samen met het succesvolle gebruik van het gebouw, vormden de basis voor een nieuw stedenbouwkundig plan van de gemeente Amsterdam, waarin het gebouw van Ingwersen behouden blijft.
Samen met betrokken gebruikers heeft HOH vervolgens een visie opgesteld voor de toekomstige ontwikkeling van het complex. Door middel van Mental Maps werden de verschillende waarden van het gebouw in kaart gebracht door de mensen die het gebouw dag in, dag uit meemaken: de groene omgeving rondom het complex, het bijzondere daklandschap van sheddaken, de verbindende gangstructuren, de bijzondere constructie, de fijne plekken, de rijke mix aan functies, etc. Deze ‘zachte waarden’ werden gecombineerd met de harde uitgangspunten die de gemeente stelde met betrekking tot verdichting met woningbouw.
Een belangrijk uitgangspunt van het interactieve ontwerpproces is dat het bestaande gebouw beter moet aansluiten bij de omgeving. De gangstructuur wordt doorgetrokken naar buiten, waarbij een terras verbinding maakt met de tram- en bushalte. Nieuwbouw en oudbouw moeten een integraal geheel vormen, waarbij bewoners en gebruikers elkaar versterken. Toren en laagbouw moeten complementair aan elkaar zijn.
Lees ook onderzoekspagina over Mental Map methodologie
Locatie: Amsterdam, Nederland
Programma: Broedplaats Creatieve Industrie, Club, Restaurant, Werkplaatsen, Woningen
Team: Freyke Hartemink, Jarrik Ouburg, Zoe Papadopoulos
Mental Maps: Anne Dessing, Annette Wiesman, Carsten Hilgendorf, Freyke Hartemink, Jan Maarten Mulder, Janne van Houtum, Jarrik Ouburg, Jochem Doornbosch, Lada Hrsak, Ludovica Beltrami, Maaike Bouwman, Maarten Gulickx, Milou Broersen, Natalia Meijerink, Nienke en Nelleke, Okko Steensma, Pedro Magalhaes, Samuel Taselaar, Sean & Tony, Zoe Papadopoulos (de gebruikers van het gebouw)