De Sint-Sebastiaankapel in de Oude Kerk, het oudste gebouw van Amsterdam, werd tijdens de zomer van 2019 tijdelijk omgetoverd tot een plek voor interviews en debat over de toekomst van de historische Amsterdamse binnenstad, georganiseerd door hoogleraar Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening Zef Hemel . De aldus verzamelde informatie vormt de basis voor een reeks adviezen aan de burgemeester van Amsterdam, Femke Halsema, die antwoorden wil formuleren op urgente problemen – zoals de overvolle binnenstad, overlast door toerisme, commercialisering van de openbare ruimte en het verlaten van de binnenstad door bewoners.
HOH Architecten maakte de scenografie en ontwikkelde drie soorten kaarten van de binnenstad als stimulans voor de discussies en het onderzoek. Een kaart lijkt in eerste instantie neutraal, maar uiteindelijk verbergt hij meer dan hij laat zien. Het is een filter om naar de werkelijkheid te kijken.
De eerste kaart toont de historische binnenstad gerelateerd aan alle andere centra in de Metropoolregio Amsterdam als ‘sterrenstelsel’ op een hoge muur in de kapel. De sterren van de MRA zijn onder meer: Buikslotermeerplein (Amsterdam), Osdorpplein (Amsterdam), Oostpoort (Amsterdam), Gelderlandplein (Amsterdam), Amsterdamse Poort (Amsterdam), Eggert (Purmerend), Breestraat (Beverwijk), Stadscentrum (Velsen), Inverdam (Zaandam), Binnenstad (Haarlem), Schiphol Plaza, Winkelstad (Hoofddorp), De Symphonie (Nieuw-Vennep), Stadshart (Amstelveen), Binnenstad (Hilversum), Centrum (Bussum), Hart van Huizen (Huizen), Citymall (Almere), Winkelcentrum (Almere Buiten), Lelycentre (Lelystad), Batavia Stad (Lelystad).
Een tweede kaart, geïnspireerd op een monstrans, toont de programmatische interactie tussen het centrum en de periferie van de stad.
Een derde kaart toont de binnenstad als een ‘gelaagde stad’ die is ontrafeld in tien verschillende lagen, die tien verschillende perspectieven vertegenwoordigen om naar de stad te kijken. Elke laag biedt de mogelijkheid om vanuit één van die perspectieven te handelen en werken: De Sociale Stad (woningbouwverenigingen), De Gemeentestad (gemeentelijk vastgoed), De Stad van Kades en Bruggen (noodmaatregelen op kades en bruggen), De Woonstad (huizen, appartementen, verzorgingshuizen, daklozenopvang), De Stad van de Nacht (disco’s, partycentra, coffeeshops, dansclubs, bars, bordelen, casino’s, benzinepompen, nachtwinkels, etc.), De Biodiverse Stad (broedplaatsen van zwaluwen), De Kleine Stad (buurten), De Gastvrije Stad (theaters, restaurants, hotels, kerken, musea, cafés, casino’s, synagogen, moskeeën etc.), De Winkelstad (winkelcentra, smartshops, souvenirwinkels, seksshops, kaaswinkels), The Working City (kantoren, bedrijfsverzamelgebouwen, overheidsgebouwen).
Na een maand van gesprekken in de kerk werd de gelaagde kaart, tijdens een evenement dat leek op een processie, door studenten van de Oude Kerk naar het stadhuis verplaatst. In het stadhuis heeft de kaart nu een plek gekregen in het kantoor van de burgemeester. Het onderzoek resulteerde in de publicatie ‘Een nieuwe historische binnenstad – Visie op de binnenstad van Amsterdam 2040’.
Fotografie: Lex Banning, HOH Architecten
